Yerel Yönetimler

İlk belediye teşkilatı 1850'li yıllarda İstanbul'da kurulmuş. Belediye teşkilatlanmasında Fransa'dan etkilenilmiş. Üstelik bu etki, bir ilham şeklinde de olmamış; bir kurumu, bir usulü, bir düzenlemeyi olduğu gibi aktarmak şeklinde olmuş.

Her ne kadar belediye kurumunu Batıdan (Fransa'dan) alsak da; yine de kendi kültürel kodlarımızın etkisini ilk dönem düzenlemelerinde görmek mümkün olabilmiş: Örneğin, belediye teşkilatı için tercih ettiğimiz kavram, Şehremaneti olmuş. (Bu adlandırmada, şehirler üzerinde bir hakimiyet kuran değil de şehirleri bir "emanet" olarak gören bir zihin dünyasının izleri görülüyor.)

Zamanla bu adlandırma terk edilmiş: Cumhuriyetin ilk yıllarında "şehiri idaresi"nden söz edilirken, ilerleyen dönemlerde şehir idaresi yerini, "şehir yönetimi"ne bırakmış. En nihayetinde, "kent yönetimi"nde karar kılınmış. Benzer bir değişim, büyükşehirlerle ilgili de yaşanmş: Evet, ilgili düzenlemelerde hep "büyükşehir" ifadesi tercih edilmiş; doğru. Ama gündelik konuşmalarda başka adlandırmaları daha fazla kullanır olmuşuz; örneğin, büyükşehir belediyesi yerine "anakent belediyesi" veya "metropol belediyesi"ni tercih etmişiz.

Şehirlerin idaresine ilişkin bu değişim, şehre bakışımızdaki değişimin bir yansıması olarak görülebilir. Hemen belirtelim ki, şehre artık bir "emanet" olarak baktığımıza daie imalar, halihazırdaki düzenlemelerde tamamen kaybolmuş durumdadır.

Şehremaneti: Bu adlandırmaya göre şehirler bize birer emanettir. Şehrin bir emanet olması, şehir idarecisini de "şehremini" olarak görmeyi beraberinde getirmektedir; belediye idarecisi, şehirdeki insanların "emin" olanıdır.

Bugün şehir idareleri en "netameli" işlerin görüldüğü yerlerdir. Netameli işlerin bu kadar yoğun olduğu yerlerde "emin" insanlara duyduğumuz ihtiyacın bir kat daha artacağı çok açıktır.