Yedikıta Tarih ve Kültür Dergisi Sayı: 103 (Mart 2017)

Sultan İkinci Abdülhamid Han devri projelerinden ilkini ilk sayımızda yayınlamıştık. İstanbul Boğazı'na bir köprü projesiydi bu. Şimdi 103. sayımızda onun devrine ait yeni bir “boğaz köprüsü” projesini kapağımıza taşıdık. Fakat bu seferki, Çanakkale Boğaz Köprüsü. Esasında bu proje çok geniş çaplı, demiryollarıyla entegre bir ulaşım ağının boğaz geçiş kısmını oluşturuyor. Bundan 138 yıl önce düşünülen bu projenin tarihi 1879.

Projeye göre, Çanakkale Boğazı'nın en dar yerine kurulacak 1500 m uzunluğundaki metal köprüyle sadece Gelibolu Yarımadası Anadolu'ya bağlanmayacak, İstanbul ve İzmir gibi iki önemli ticaret şehri de demiryolu üzerinden irtibatlandırılacaktı. Üstelik bu hat sayesinde bu iki büyük liman şehri arasındaki ulaşım 18 saat kısalıyordu. Projenin diğer bir önemli ayağı da Saros Körfezi'ne yeni bir liman inşasıydı. Bu liman, Avrupalı emsalleriyle rekabet edecek büyüklükte ve donanımda olacaktı. Sultan İkinci Abdülhamid'e takdim edilen bu devasa projenin niçin hayata geçirilemediğini ve detaylarını, Osmanlı Arşivi'nden Kasım Hızlı sizler için yazdı.

Dünyada emsali olmayan Antep kastellerini, Ahmet Halit Kahraman; Almanya ve Fransa'nın tarihî seyrini değiştiren vagonu, Veysel Sekmen; asırlar öncesinden gelen perde oyunu Karagöz'ün tarihini, Ahmed Pak yazdı. Prof. Dr. Mehmet İpşirli'nin Balkanlara dair verdiği bir konferanstan Süleyman Doğan bir derleme yaptı. İstanbul'un ilk teleferik hattını, konunun uzmanı İbrahim Akın Kurtoğlu kaleme aldı. İlk kıblemiz Kudüs'ün fethini Soner Demirsoy anlattı. Birkaç sayıdır ara verdiğimiz Tecrübe Konuşuyor bölümü için Prof. Dr. Ziya Yılmazer'le bir röportaj yaptık.

Bilvesile, Regaib Kandili'nizi tebrik ederiz.

Keyifli okumalar dileklerimizle, gelecek sayıda buluşmak üzere...