Saib-i Tebrizi'den Hikmet Damlaları

Saib-i Tebrizi, Türk edebiyatında büyük tesir uyandırmış bir şairdir. Onun, edebiyatı fikri alana yönlendirmesi ve eserlerinde hikemi ifadelere yer vermesi, Doğu edebiyatlarında yeni bir ifade biçiminin oluşmasına zemin hazırlamıştır. Türk edebiyatında Nabi tarafından temsil edilen bu tarz, esas olarak şiir yoluyla öğüt verme, olay ve durumlara hikmet nazarıyla bakma anlayışını öne çıkarmıştır. Eşyaya dikkatli bakma ve en küçük ayrıtıyı bile değerlendirme alışkanlığı, zamanla geleneksel şiirden farklı hayal ve mazmunların doğmasına da yol açmıştır.

Saib'in şiirlerinde genellikle nasihat, temsil ve hikmetler yer almaktadır. Saib'in şiirlerinde ahlaki konular, ders alınacak nükteler ve nefsin kötülüklerinden kaçınmayı, fazilet sahibi ve dürüst olmayı tembihleyen ifadeler ve telkinler yer almaktadır. Dünyanın faniliği, insanın daima tabiatta olup bitenlerden anlamlı dersler çıkarması gerektiği üzerine duran Saib, şiirde "mana"'ya büyük önem vermiştir.

Saib'in şiirleri, dünyayı bir hikmetler mecmuası olarak gören ve hikmetle konuşup hikmet soluklayan atalarımızın hayatı algılama biçiminden ve derin tefekkür cehdinden damıtılmış örnekler niteliğindedir.