Mehmed Akif Hakkında Araştırmalar 1

Mehmed Akif Hakkında Araştırmalar adını taşıyan bu kitabımız, yüzden fazla yazı ve araştırmayı ihtiva eden müteaddit ciltlerden meydana gelmektedir. İlk iki cildini 1987 ve 1989 yıllarında yayınlamıştık. Şimdi o iki ciltle birlikte, devamı olan ciltler de basılacaktır.

Kitabımızda, millî şâirimiz Mehmed Akif Ersoy un hayatı, eserleri, fikirleri, şahsiyeti, zamanı ve çevresi hakkında kaleme aldığımız, muhtelif derece ve genişlikte yazı ve araştırmalar bulunmaktadır. Eserde görülecek olan yazıların konulan, ana hatları ile şu şekilde çizilebilir:

Hayatından safhalar: Çocukluğu, ailesi, tahsili, Meşrutiyet öncesi gençlik yılları ve edebî çalışmaları; Meşrutiyet, devrinde şiirleriyle tanınması, Sebilürreşad dergisinin başyazarı ve bir fikir adamı olarak ortaya çıkması; Mütareke günlerindeki faaliyetleri; Millî Mücâdele ye katılması, Birinci Millet Meclisi nde Burdur mebusu olarak çalışmaları, İstiklâl Marşı nı yazması ve Anadolu yu dolaşarak yaptığı konuşmalar; Mısır a göç etmeden önceki birkaç yılın hikâyesi; Kahire de geçen on yıllık çile devresindeki yaşayışı; Kur ân-ı Kerîm meali meselesinin her yönüyle incelenmesi; yurda dönüşünden vefatına kadar geçen altı ayın hikâyesi...

Eserlerine dair: Gençlik çağı şiirleri, Safahat a almadıkları, şiirlerinin üzerinde yaptığı değişiklikler; makalelerinin tedkiki ve bunlarda işlediği konular; eserlerini tercüme ettiği yazarlar ve bu tercümelerin mâhiyeti; şiir ve yazılarının şimdiye kadar yapılmış yayınları; Türk edebiyatında isim yapmış edebî şahsiyetlerin Mehmed Akif in eserleri hakkında düşünceleri, tenkitleri ve takdirleri...

Fikirleri ve şahsiyeti hakkında: Şiirlerinde ve yazılarında ortaya koyduğu ve takip ettiği fikirler; düşüncelerinin dinî, tarihî ve içtimaî temelleri; Müslümanların geçmişteki ve bugünkü durumu hakkındaki tesbit, tenkid ve teklifleri; fikirlerinden faydalandığı şahsiyetler ve davasındaki yoldaşları; fikirlerine olan sadakati, şahsî ahlâkı ve kendisini tanıyanların üzerindeki tesiri...

Zamanı ve çevresi üzerine: Yaşadığı devrin tarihi, önemli vak aları ve özellikleri; zamanın eserlerine olan aksi; çağdaşı olan tanınmış şahsiyetlerle olan münasebetleri; takdir ve tenkid ettiği, fikir arkadaşlığı yaptığı ve mücadele ettiği kimseler; vefatından sonra yapılan neşriyat; zamanımıza kadar devam eden tesirinin tesbit ve tahlili; dostlarına yazdığı mektuplarda ifade ettiği fikir ve duyguları... Başyazarı olduğu Sebilürreşad dergisinin neşriyatının tahlîli; derginin temsil ettiği fikir hareketi ve buna katılan yazarlar; Sebilürreşad ın kırk sekiz yıllık mücadele hayatının hikâyesi, İslâm-Türk Ansiklopedisi Mecmuası ile birlikte çıkan bin yüzyedi sayısının ve kitap yayınlarının tedkiki...

Yukarıda arz olunan bahislerin bazıları üzerindeki çalışmalarımız hâlen devam ettiği için, aynı konuya dair bütün yazıları, müstakil ciltlerde toplamak imkânımız henüz olamadı. Bu sebeple her ciltte muhtelif bahislere temas eden yazılar bulunacaktır.