Sosyal Hareketlerin Sosyolojisi

Günümüz sosyolojisinde en önemli gelişme alanlarından biri de sosyal hareketler denilen bir cemiyette meydana gelen iktisadi patlamalar, panikler, moda devridaimleri ve bunalım dönemlerine has kitlevi çılgınlık gibi bir takım sosyal gerginliklerdir.
Türk cemiyetinin tarihi gelişim çizgisi incelendiğinde, belirli sosyal normlara dayalı bir takım eylem kalıplarına rastlamaktayız. Öyle ki, bu tür sosyal hareketlere birkaç örnek vermek gerekirse, bunlardan biri XV.yüzyılın birinci yarısında ortaya çıkan Simavna Kadısı Şeyh Bedreddinin başlattığı hareket, öteki de XVI. yüzyılın ikinci yarısında başlayan ve XVII.yüzyılın başlarına kadar devam eden Celali ayaklanmalarıdır. Her iki hareketin temel felsefesi, Osmanlı Cemiyet düzenine karşı başlatılan birtakım sosyal tepkileri kapsar. Bu tür kolektif davranış biçimleri içinde belirli bir hedefe yönelik ideolojiler ve inanç sistemleri yatmaktadır. Babailik hareketleri kadar Şah Kulu ve Patrona ayaklanmalarında da aynı yapıları görmekteyiz